คำแนะนำ : อ่านในเว้บจะสมบูรณ์กว่าครับ ผมลองอ่านในแอพแล้ว บางหัวข้อที่ไฮไลท์มันหายไป มองไม่เห็น






"Mission to the moon" Podcast โดยคุณรวิศ หาญอุตสาหะ ผู้บริหารแบรนด์ศรีจันทร์



EP นี้คุณรวิศแกชวนให้เราลองทบทวนดูว่างานที่ทำอยู่ตอนนี้ เรามีความสุขกับมันจริงมั้ย โดยตั้งคำถามไว้หลายข้อ ลองถามตัวเองดูนะครับ


สัญญาณที่บอกว่างานที่ทำอยู่มันไม่ใช่

ลองทบทวนตัวเองดูครับว่าเราเคยรู้สึกไม่อินกับงานที่ทำมั้ย? ทุกวัน พอถึงเวลาเลิกงานจะกระดี๊กระด๊ารู้สึกถูกปลดปล่อยเป็นอิสระ วันศุกร์คือวันที่ดีที่สุดของสัปดาห์

เวลาที่ไม่ได้อยู่ในช่วงเวลางาน เคยคิดถึงเรื่องงานในแง่บวกมั้ย? แง่บวกหมายถึงเวลาไปเห็นอะไร อ่านเจออะไร ได้ยินอะไรแล้วรู้สึกเชื่อมโยงไปถึงงานที่เราทำ ว่าเรื่องนี้มันน่าจะเอาไปพัฒนาให้การทำงานของเราดีขึ้นได้นะ

ถ้าเป็นแบบบรรทัดแรก คือทำงานแค่ให้ได้เงินเดือน แต่ใจไม่เคยรู้สึกว่างานที่ตัวเองทำมันมีคุณค่าอะไรเลย หรือนอกเวลางานก็คือการปิดสวิตช์ ไม่เคยนึกถึงอะไรที่เกี่ยวกับงานในแง่บวกเลย อาการแบบนี้เป็นสัญญาณบอกเราว่า งานที่ทำอยู่อาจจะไม่ใช่งานที่จะสามารถสร้างความสุขให้เราได้



ทำไมต้องมาสนใจว่างานที่ทำอยู่มันใช่หรือเปล่า? แค่ทำแล้วได้เงินก็โอเคแล้วไม่ใช่เหรอ?

ลองนึกดูง่ายๆ นะครับ วันนึงเราใช้เวลานอนประมาณ 1/3 ของวัน ทำงานอีก 1/3 ถ้าสนใจเฉพาะช่วงที่เราตื่น เราใช้เวลาอยู่กับงานไปแล้วครึ่งนึงของชีวิตหรือมากกว่านั้น

ยิ่งไปกว่านั้น ช่วงชีวิตของเรามีแนวโน้มว่าจะยาวขึ้นอีกมาก ด้วยเทคโนโลยีด้านต่างๆ โอกาสอยู่ได้ถึง 100 ปีเป็นเรื่องที่ใกล้ความจริงมากๆ

ถ้าเราอยู่ได้ยาวนานขนาดนั้นจริง แพทเทิร์นชีวิตที่เรารับรู้กันมาก่อนหน้านั้นคือ วัยเรียน วัยทำงาน วัยเกษียณ อาจจะใช้ไม่ได้อีกต่อไปแล้ว เพราะปัจจุบันเราเกษียณที่ 55-60 ปี

หมายความว่าระยะเวลาของวัยเกษียณจะยาวนานถึง 40 ปี โดยที่ไม่ทำงานเลย!! ซึ่งคงเป็นไปไม่ได้

แพทเทิร์นชีวิตมันอาจจะเปลี่ยนไปหลังจากนี้ เราอาจจะทำงานไปจนถึงอายุซัก 80 ปี

ความคิดที่ว่าคนอายุ 30 หรือ 40 จะมาตามหางานที่ใช่เป็นเรื่องช้าเกินไปแล้ว ก็จะไม่จริงอีกต่อไป เพราะชีวิตการทำงานมันมาได้แค่ครึ่งทางเท่านั้นเอง!!

พอมองมุมนี้ ผมก็รู้สึกว่ามันคุ้มนะที่จะทดลองหางานที่ใช่ของตัวเองดู


Podcast จบลงที่ตรงนี้ ทีนี้เรามีวิธีการยังไงที่จะหาว่าจริงๆ แล้วเราชอบหรือเหมาะกับงานอะไร??







ผมอ่านหนังสือเล่มนึงอยู่ ชื่อ Designing your life เขียนโดย Bill Burnett กับ Dave Evans แปลโดยคุณเมษ์ ศรีพัฒนาสกุล อ่านไปได้ครึ่งเล่มละ หนังสือเล่มนี้ถูกเขียนขึ้นหลังจากที่ผู้แต่งทั้งสองได้เปิดคอร์สสอนออกแบบเส้นทางชีวิตที่ Stanford มาหลายสิบปีแล้วเห็นว่ามันเวิร์ค

ขั้นตอนมันละเอียดพอสมควรเลยครับ เพราะมันเป็นการสำรวจ ทำความรู้จักกับตัวเองแบบลึกซึ้ง ผมเลือกเอาเฉพาะเครื่องมือที่คิดว่าน่าจะเชื่อมโยงได้กับ podcast ข้างบนมาเล่าให้ฟังละกัน


สร้างเข็มทิศ

ขีวิตเราเป็นระยะเวลายาวนาน การปล่อยให้มันลอยไปเรื่อยๆ โดยไม่มีทิศทางไม่ใช่เรื่องดี ถ้าเราอยากให้ชีวิตพัฒนาไปในทางที่ดีขึ้นจำเป็นต้องสร้างเข็มทิศของตัวเองขึ้น

แล้วสร้างยังไง?

ทบทวนมุมมองเรื่องการทำงาน : ลองตอบคำถามเหล่านี้ ค่อยๆ คิด

- เราทำงานทำไม?
- เราทำงานเพื่ออะไร?
- งานมีความหมายอย่างไร?
- งานมีส่วนเกี่ยวข้องกับตัวเอง ผู้อื่น และสังคมรอบข้างอย่างไร?
- งานที่ดีและคุ้มค่าคืออะไร?
- เงินหรือค่าตอบแทนมีผลอย่างไร?
- ประสบการณ์ การเติบโต แและการเติมเต็มมีส่วนเกี่ยวข้องอย่างไรบ้าง?


ทบทวนมุมมองชีวิต : ลองตอบคำถามเหล่านี้ ค่อยๆ คิด

- ทำไมเราจึงอยู่ ณ จุดนี้?
- ความหมายและจุดประสงค์ของชีวิตคืออะไร?
- ความสัมพันธ์ระหว่างคุณและคนอื่นๆ เป็นอย่างไร?
- ครอบครัว ประเทศ และโลกใบนี้เกี่ยวข้องกับคุณเช่นไร?
- ความดีคืออะไร? ความชั่วร้ายคืออะไร?
- คุณนับถือพระเจ้า พลังอำนาจเบื้องบน หรือสิ่งเหนือธรรมชาติหรือไม่ ถ้าใช่ สิ่งนั้นมีผลต่อชีวิตคุณอย่างไร?
- ความสุข ความทุกข์ ความยุติธรรม ความอยุติธรรม ความรัก ความสงบสุข และการต่อสู้แข่งขัน มีบทบาทอย่างไรในชีวิตคุณ?


ความสอดคล้องเชื่อมโยงระหว่างมุมมองทั้งสอง : ลองตอบคำถามเหล่านี้ ค่อยๆ คิด

- มุมมองการทำงานและมุมมองชีวิตของคุณส่งเสริมกันในจุดใดบ้าง?
- มีตรงไหนบ้างที่ขัดกัน?
- มุมมองหนึ่งช่วยผลักดันอีกมุมมองหนึ่งหรือไม่? และทำเช่นนั้นได้อย่างไร?


เป็นชุดคำถามที่ตอบยากเหมือนกันครับ ผมลองนั่งทำ ใช้เวลาเยอะพอสมควร เพราะหลายข้อเราก็ไม่เคยตั้งคำถามกับตัวเองเลย แต่อยากให้ค่อยๆ พิจารณาแล้วเขียนบรรยายออกมาให้ละเอียด

คนที่มีแนวโน้มที่จะมีความสุขจากการทำงาน มุมมองทั้งสองด้านควรจะไปในทิศทางเดียวกัน ยิ่งถ้าเป็นเหตุเป็นผลเกื้อหนุนกันได้ก็จะยิ่งดี เช่น ถ้าคุณมองว่าการสร้างประโยชน์ให้สังคมคือมุมมองชีวิตที่คุณยึดถือ การได้ทำงานที่เกี่ยวข้องกับสาธารณประโยชน์จะสร้างความสุขในการทำงานให้คุณได้ กลับกัน ถ้าคุณมองว่าความยุติธรรมคือความดีงาม แต่งานที่ทำเป็นการเอารัดเอาเปรียบคนอื่น แบบนี้จะเกิดความขัดแย้งขึ้นในใจตลอดเวลา ความสุขก็เกิดขึ้นไม่ได้

ลองตอบด้วยความจริงใจนะครับ บางคนอาจจะถือว่าเรื่องเงินเป็นเรื่องสำคัญ ผมว่าก็ไม่ได้ผิดอะไร เรากำลังพยายามทำความรู้จักกับตัวเอง ไม่ใช่พยายามสร้างภาพลักษณ์ให้ดูดี

เมื่อคุณได้ลองเชื่อมโยงมุมมองทั้งสองแล้ว คุณจะเห็น "ทิศเหนือที่แท้จริง" ของชีวิต




หาหนทาง

มีคำอยู่ 2 คำที่ควรต้องรู้ในหัวข้อนี้ คือ "ภาวะลื่นไหล (Flow)" กับ "พลังงาน (Energy)"

ภาวะลื่นไหล คือ ภาวะที่เราทำอะไรบางอย่างได้อย่างลื่นไหล มีความสนใจเต็มที่เหมือนเวลาหยุดนิ่ง (โดยมากมักเป็นงานที่ไม่ยากเกินไปจนทำให้เราเหนื่อย และไม่ง่ายเกินไปจนเราเบื่อ)

พลังงาน อาจจะเรียกอีกอย่างว่า พลังชีวิตก็ได้ คือพลังที่เกิดจากการทำกิจกรรมอะไรบางอย่างแล้วก่อให้เกิดพลังชีวิตกับตัวเอง เช่น การได้ดูหนังดีๆ ซักเรื่อง พอดูจบแล้วรู้สึกมีพลังที่จะทำเรื่องดีๆ ต่อไปอีกหลายเรื่อง

สองอย่างนี้ฟังดูควรจะไปทางเดียวกัน แต่จริงๆ แล้วไม่ใช่ กิจกรรมบางอย่างที่เราทำได้อย่างลื่นไหลช่วยเพิ่มพลังชีวิตให้เราได้ แต่บางอย่างถึงจะทำได้ลื่นไหลแต่ก็กินพลังชีวิตเราไปได้เหมือนกัน


ถ้าเข้าใจความหมายของ 2 คำนี้แล้ว ลองมาทำแบบฝึกหัดอันนี้ดู


แบบทดสอบบันทึกความสุข : ให้คุณลองจดบันทึกกิจกรรมทุกอย่างที่ทำในแต่ละวันอย่างละเอียด อาจจะทำติดต่อกันซัก 2-3 สัปดาห์ เพื่อให้ครอบคลุมกิจกรรมทุกประเภทที่เกิดขึ้นในชีวิตเรา

หลังจากจดชื่อกิจกรรมและรายละเอียดคร่าวๆ แล้ว (*รายละเอียด AEIOU ผมจะอธิบายเสริมในตอนท้ายของหัวข้อนี้) ให้ลองใส่คะแนนให้กิจกรรมนั้น โดยแบ่งเป็นคะแนน flow กับคะแนน energy คุณจะแบ่งคะแนนยังไงก็ได้ตามสะดวก (ส่วนตัวผมแบ่งเป็น -3, -2, -1, 0 ,1, 2, 3)

การบันทึกกิจกรรมตัวเองแบบละเอียดนี้ เป็นการทบทวนและเจาะลึกลงไปถึงรายละเอียดที่แม้แต่ตัวเราเองก็อาจจะไม่รู้ในบางเรื่อง พอทำเสร็จแล้ว คุณจะเริ่มรู้แล้วว่าอะไรที่ทำแล้วจะช่วยให้เรามีความสุข (ถ้าเป็นไปได้ควรจะเป็นกิจกรรมที่ทั้งคะแนน flow และ energy เป็นบวก โดยเฉพาะ energy ถ้าเราทำกิจกรรมที่เพิ่มพลังชีวิตให้เราได้ตลอด เราจะกลายเป็นคนที่ดู active อยู่ตลอดเวลา)


AEIOU คืออะไร?




ชักยาวเกินไปละ เอาเท่านี้ก่อนละกัน คิดว่าถ้าลองอ่านดู คงพอจะเริ่มได้ไอเดียอะไรบางอย่างแล้วล่ะ อย่างน้อยก็พอจะเข้าใจตัวเองมากขึ้น ว่าอะไรที่ทำแล้วเรามีความสุข อะไรที่ทำแล้วผลาญพลังชีวิตของเรา

ผมแนะนำให้ลองซื้อเล่มนี้ไปอ่านดูครับ 295.- ถือว่าไม่แพงเลย ถ้ามันช่วยเปลี่ยนชีวิตคุณได้



ขอบคุณหนังสือ Designing your life อีกทีครับ ขออนุญาตคัดลอกเนื้อหาบางส่วนมาลง เพื่อเป็นประโยชน์กับคนอ่านนะครับ

เพื่อลูก เพื่อเงิน เพื่ออนาคตที่ต่างๆที่ต้องใช้เงิน ทุกวันนี้ก็เรื่อยๆ สุขบ้างเครียดบ้างกะงาน

สำหรับผม ไม่ชอบก็ต้องทำครับเพราะมันจำเป็น ถ้าใครอยู่ในสายงานที่ชอบที่ใช่ รายได้ดีตรงจุด ก็ดีไป

ผมว่าคนที่ได้ทำงานที่ตัวเองชอบอ่ะ มีไม่ถึงครึ่งของคนทำงานทั้งหมดหรอก

แต่จะให้ทำไงได้ ชีวิตมันไม่ได้มีทางเลือกมากขนาดนั้น

ผมว่านี่ไม่ใช่ลุงตัวจริงหรอก บ้าหน่า

ทำไมต้องเรื้อนกันด้วย แผล่บคืนเลย

ส่วนตัวผมมีความสุขคับ มันแลกมาด้วยอะไรหลายๆอย่าง

มันเป็นสิ่งที่ทำให้ผมมีค่า

เริ่มทำงาน = ตามหาฝัน
สักปีสองปี = หาความสุข หรือความท้าทายใหม่ๆ
มากกว่า 3 ปี = มองความมั่นคงในอนาคต
มากกว่า 5 หรือ 10 ปี = กุไม่ออก..กุออกแล้วจะเอาอะไรแดรก

ปล.คตส.และยืมวลีพี่ก้องครับ

วิถีชีวิตคนเรามันต่างกันครับ

เมื่อก่อนผมคิดว่าผมเบื่องาน แต่ที่จริงแล้วผมเบื่อการใช้ชีวิตแบบเดิมๆในช่วงเวลานั้นมากกว่าครับ

ถ้านี่เป็นช่องของ รวิศ หาญอุตสาหะ ผมบอกเลยว่าผมฟังแก ยากกว่าอ่านหนังสือแก ศัพท์เทคนิค ศัพท์เฉพาะ eng โคตรเยอะ
จนรู้สึกตัวเองโง่ปะวะ ฟังเค้าไม่ค่อยออก สงสัยศัพท์ในหัวน้อยไป

ไม่เห็นด้วยครับ ย้อนกลับไป 4-5 ปีก่อนมีครอบครับ ผมอินกับงานมาก ทำงานเกินเวลาตลอด
แบบไม่ขอโที เพราะมีความสุขกับการทำโปรเจค
แต่ทุกวันนี้ก็เลิกงานตรงเวลา วันศุกร์ดี๊ด๊ามั้ยบอกเลยสุดๆ แต่ไม่ใช่เพราะไม่มีความสุขกับการทำงานครับ
แต่ต้องไปให้เวลากับครอบครัว

การใช้ชีวิต กับ ชีวิตที่ใช้

ผมก้อไม่ได้ชอบงานที่ทำอยู่ทุกวันนี้นะ แค่รู้สึกว่ามันคุ้มค่ากับการที่จะทำ
เพราะเราสามารถเอารายได้จากการทำงาน ไปหาความสุขอื่นได้