18 ปี กฎบอสแมน 18 ปีแห่งการปลดสัญญาทาส

10 วันก่อนคริสต์มาส 1995 ฌอง มาร์ค บอสแมน (Jean-Marc Bosman) ได้ทิ้งพินัยกรรมไว้ให้เพื่อนร่วมอาชีพที่เป็นยิ่งกว่ามรดกตกทอดจากรุ่นสู่รุ่น เพราะมันเป็นเหมือนกับวันประกาศอิสรภาพของ นักฟุตบอลอาชีพ ที่ปลดแอกสัญญาทาส กับสโมสรต้นสังกัด สำเร็จ




บอสแมน เด็กหนุ่มที่เกิดเมื่อ 30 ตุลาคม 1964 ในประเทศเบลเยี่ยม เป็นเพียงนักฟุตบอลอาชีพทั่วไป ไม่ถูดจัดอยู่ในกลุ่ม ซุปเปอร์สตาร์ คอลูกหนังทั่วโลกอาจไม่รู้จักเขา ถ้าเขาไม่ได้ลุกขึ้นสู้ต่อความไม่เป็นธรรมของการค้าแข้งนักเตะ แถมยังเป็นฝ่ายชนะอีกด้วย

เรื่องเริมขึ้นเมื่อสัญญาค้าแข้งของเขากับ อาร์ซี ลีแอช ต้นสังกัดในลีกบ้านเกิดหมดลง จึงได้มีความคิดจะไปอยู่กับ เดิงแกร์เก ทีมใน ลีก เดอร์ ฝรั่งเศส ทว่ากลับถูก ลีแอช ขัดขวาง ทั้งที่เขาเป็นเพียงตัวสำรองในต้นสังกัดเท่านั้น ทว่าลีแอช กลับโก่งค่าตัวของ บอสแมน ทั้งที่อายุงานของเขาหมดลงแล้ว แถมยังลดค่าเหนื่อยของเขาในเดือนสุดท้ายถึง 60 เปอร์เซ็นต์อีกด้วย และเมื่อบอสแมนขอร้องให้ปล่อยเขาไป กลับถูกต้นสังกัดเขี่ยลงไปเป็นตัวสำรองของทีมสำรอง

บอสแมน จึงตัดสินใจไปฟ้องต่อศาลยุติธรรมของเบลเยี่ยม พร้อมด้วยการว่าจ้าง ฌอง หลุยส์ ดูปงต์ ทนายชาวฝรั่งเศส เป็นคนเดินเรื่อง เพราะเขาต้องการฟ้อง อาร์ซี ลีแอช และสมาคมฟุตบอลเบลเยี่ยม ผ่านไป 3 เดือน บอสแมน ได้รับชัยชนะ ทว่าสมาคมฟุตบอลเบลเยี่ยม ขอยื่นอุทธรณ์ทันที ส่งผลให้บอสแมน ต้องรอคำตอบอีกเกือบหนึ่งปีเต็ม และในที่สุดศาลอุทธรณ์ก็ตัดสินยืนยันตามศาลชั้นต้น ส่งผลให้เขาย้ายทีมโดยไม่ต้องมีการจ่ายเงินค่าตัวหรือชดเชยใดๆ ให้กับต้นสังกัดเก่าทั้งสิ้น

ทว่าเหตุการณ์ยังไม่ยุต เมื่อเขาถูกปฏิเสธคำขอรับเงินบำนาญในฐานะบุคคลว่างงาน เมื่อเขาหมดสัญญาค้าแข้งกับ เดิงแกร์เก และเดินทางกลับบ้านเกิดในปี 1992 สงผลให้เข้าต้องหันไปพึ่งศาลแห่งสหภาพยุโรป หรือ อีเจซี และใช้ชีวิตอย่างยากลำบากเป็นเวลาถึง 3 ปี รวมแล้ว บอสแมน ต้องรอถึง 5 ปี นับจากวันที่หมดสัญญากับ อาร์ซี ลีแอช กว่าที่ศาลแห่งสหภาพยุโรป จะยอมตัดสินให้เขาเป็นผู้ชนะคดี พร้อมด้วยเงินชดเชย 16 ล้านฟรังก์ เบลเยี่ยม (ประมาณ 22 ล้านบาท) และเกิดกฎการซื้อขายนักเตะใหม่ขึ้นมา โดยเรียกขานว่า "กฎบอสแมน"

ก่อนหน้านี้ แม้นักฟุตบอลรายนั้นๆ จะหมดพันธะกับต้นสังกัดแล้ว แต่ก็จะยังย้ายไปไหนไม่ได้ หากต้นสังกัดไม่อนุญาตหรือไม่ได้ค่าชดเชยที่น่าพอใจ แต่ภายหลังเกิดกฎบอสแมน ที่เป็นเหมือนการปฏิวัติตลาดซื้อขายนักเตะลงอย่างสิ้นเชิง เพราะนักฟุตบอลอาชีพ สามารถเลือกต้นสังกัดใดก็ได้ตามความสมัครใจ เมื่อเหลืออายุงานกับต้นสังกัดเดิมไม่ถึง 1 ปี แต่การย้ายทีมจะเกิดขึ้นได้ก็คือหมดอายุงานลงแล้ว โดยไม่ต้องมีการจ่ายค่าชดเชย หรือค่าตัวใดๆ ทั้งสิ้น

และนักฟุตบอลระดับซุปเปอร์สตาร์ที่ใช้บริการของกฎนี้ในยุคแรกก็คือ สตีฟ แม็คมานามาน กองกลางทีมชาติอังกฤษ ที่ย้ายจาก ลิเวอร์พูล ไปยัง รีล มาดริด แห่ง สเปน

อย่างไรก็ตาม ผู้ที่ได้รับประโยชน์ในการต่อรองของบอสแมนอย่างแท้จริง คือนักฟุตบอลรุ่นหลังที่หันมาใช้บริการกฎบอสแมนอย่างมากมาย ทว่าตัวเขาที่เป็นผู้ทำให้เกิดกฎดังกล่าว กลับแขวนสตั๊ดไปอย่างเงียบๆ

ผ่านมา 18 ปี กฎบอสแมน อาจมีทั้งด้านบวกและลบ แต่ชายชื่อ ฌอง มาร์ค บอสแมน ที่แม้ไม่เป็นที่รู้จักของใครๆ ขณะนั้น ก็ทำให้เราเห็นว่า เขาเดินทางไปหาจุดจบของตัวเองอย่างกล้าหาญท้าทาย รวมทั้งไม่มีสักครั้งเดียวที่เขาแสดงให้เห็นถึงความหวาดหวั่นพรั่นพรึง แน่นอนที่สุดว่า การดิ้นรนของเขา ย่อมจะต้องทำให้ใครที่ได้พบเห็น หรือรับรู้ พากันยกย่องชื่นชม

(credit:poakpong.com)

พูดถึง กฏบอสแมน... ชื่อแรกที่นึกถึงคือ โซล แคมป์เบล ที่ย้ายจากสเปอร์มาอาร์เซน่อล
โคดดดคุ้ม

นายอาจจะไม่เป็น สตาร์ในโลกฟุตบอล แต่ก็ได้ผลักดันให้เกิด กฏๆหนึ่ง ซึ่งแม้แต่สตาร์ก็ทำไม่ได้

เป็นฮีโร่อีกคนของวงการตลาดนักเตะเลย

คิดว่าถ้าบอสแมนไม่กล้าที่จะฟ้องศาล ตลาดนักเตะตอนนี้อาจจะมีนักเตะมากมายที่หมดสัญญาแต่ไม่ได้ย้ายทีม ซึ่งนักเตะเหล่านั้นอาจเป็นตำนานลูกหนังในปัจจุบันนี้ก็เป็นได้

ทำให้ตอนนี้สโมสรจึงพยายามรั้งนักเตะด้วยการเสนอสัญญา ตอนที่อายุสัญญาเหลือ1-2ปี เพราะไม่งั้น หากจบฤดูกาลไปสโมสรจะไม่ได้ค่าตัวจากนักเตะเลย

อีกหนึ่งบุคคลสำคัญผู้ปฏิวัติวงการฟุตบอล

ขอบคุณความรู้ดีๆ ครับ

ตั้งแต่ดูบอลมาได้ยินแต่ชื่อกฎ พึ่งมารู้ความเป็นมาก็วันนี้เอง

"ได้รู้ความจริง ได้ยิ่งกว่าฟุตบอล"

ผมไม่รู้มาก่นว่า สมัยก่อนหลังจากหมดสัญญากับสโมสรแล้ว นักเตะยังต้องอยู่รับใช้สโมสรจนกว่าสโมสรจะปล่อย ซึ่งกฏบอสแมนมาช่วยในเรื่องนี้ได้ดีมาก

แต่กฏบอสแมนก็มีจุดด่างพร้อยใหญ่หลวง ที่อนุญาตให้นักเตะเซ็นสัญญาล่วงหน้ากับทีมอื่นได้ภายใน 6 เดือนก่อนจะถึงวันหมดสัญญา สโมสรเล็กๆเลยขาดอำนาจต่อรองไปเยอะน่าดู เพราะพวกที่เซ็นล่วงหน้าถึง 6 เดือน มันก็ย่อมเป็นตัวเด่นๆตัวความหวังของสโมสรนั้นๆอยู่แล้ว

กฎบอสแมนน่าจะแค่กำหนดว่าหลังหมดสัญญาแล้ว นักเตะจะกลายเป็นฟรีเอเย่นต์ทันที สโมสรไม่มีสิทธิ์รั้งไว้ ส่วนเรื่องทีมใหม่ก็ไปคุยกันช่วงที่หมดสัญญาหลังปิดฤดูกาลนั่นเอา

ค่าเหนื่อยทุกวันนี้ถึงได้แพงทะลุเพดานไงครับ

สัญญาสมัยก่อนก็โหดร้ายเกิน ทำได้ไง หมดสัญญาแล้วแต่ยังไปไหนไม่ได้

สุดยอดความรู้ครับ ทั้งแพล่บและโหวต