เพื่อนๆคิดว่าเรามีอิสระในการตัดสินใจหรือทุกการตัดสินใจของเราถูกกำหนดไว้แล้วครับ

คำถามยากระดับจักรวาล ไว้ผมย้อนเวลาได้แล้วจะพิสูจน์ให้นะครับ

แต่องค์ความรู้เท่าที่มีในปัจจุบัน มันมีแค่ Timeline เดียว จักรวาลเดียว แนวโน้มคงเป็น Determinism มากกว่าล่ะมั้ง

ส่วนตัวเชื่อว่าผลลัพธ์ถูกกำหนดไว้แล้ว ไม่ว่าจะเลือกทางไหนก็ตาม

มีคนเลือกไว้อยู่แล้ว ไม่งั้นคงไม่มีคำว่ารู้งี้... อะไรแบบนี้ไหม

ในความเชื่อผมคือไม่มีfree will คือเราคิดว่ามันมี ผมเองก็เคยคิด แต่มนุษย์เรามันตัดสินใจจากความเข้าใจที่เคยผ่านการรับรู้มาในอดีต ความรู้ที่เจอ ประสบการณ์ที่เจอ ยกตัวอย่างง่ายๆคือ

คนที่เกิดมารวยชิบหายเลย ดูเหมือนหลุดจากburdenสำคัญคือfinancial freedom แต่ชีวิตคนพวกนี้เป็นยังไง ก็จะมีบทบาทหน้าที่ ความคาดหวังที่เกิดขึ้นจากสังคมรอบข้าง

หรือไปพวกคนรวยอีกจำพวก ที่ไม่ต้องทำอะไร พ่อแม่เลี้ยงยันตาย เที่ยวทุกวันทั้งวัน สุดท้ายอุปลักษณะนิสัยที่ส่งผลให้ตัดสินใจใช้ชีวิตลักษณะนี้ มันก็ถูกขีดเขียนจากประสบการณ์ทั้งที่รับรู้(พ่อแม่จ่ายให้ทุกอย่างทุกราคา)และหลายๆอย่างที่ไม่ได้รับรู้โดยตรง(เช่นสมัยแบเบาะมีการเลี้ยงดูผิดๆบางอย่าง เอาง่ายๆเช่นตามใจทุกอย่าง พอไม่ได้ดั่งใจก็จะร้องไห้จนได้ สิ่งพวกนี้ก็จะติดมายันโตแบบไม่รู้ตัว)

หรืออีกพวกที่น่าคิด คิดเกิดมาแล้วขาดโอกาส แต่พลิกชีวิตจะรวยได้ ทุกคนที่เล่าเรื่องราวตัวเองก็มักไปพบเจอประสบการณ์ชีวิตบางอย่าง ที่ควบคุมไม่ได้ ปรากฏขึ้นมา จนส่งผลต่อแรงขับเคลื่อย ความกระหาย หรืออุปนิสัยบางอย่าง ให้ส่งผลมาถึงการกระทำ ที่ชี้นำไปยังอนาคตอีกต่อนึง

หรือจะยกAIมาคุยกัน AIเหมือนกับคนอยู่อย่าง เบื้องหลังการทำงานมาจากพวกโมเดล ที่เกิดจากconceptตั้งต้นฟากการทำงานของcomputerคือBinary แค่เลข0และ1 ต่อยอดมาเรื่อยๆจนกอปรด้วยเทคนิคต่างๆmodelซับซ้อน ใช้การคำนวณแบบทางเทคนิคคือnon-linearหรือพวกสมการไม่เชิงเส้น โดยเอาความรู้จากdataที่ถูกใช้เทรน มาสร้างสมการนั้น และfine-tuneเรื่อยๆ ดูเหมือนซับซ้อนแต่simplifyง่ายๆคือ dataของaiก็คือประสบการณ์ของมนุษย์ สมการที่ใช้ตัดสินใจในการกระทำของaiก็ถูกดึงมาจากdataที่ใส่ไว้ ในภาพของคนก็คือประสบการณ์เราถูกดึงบทเรียนบางส่วนมาปรับจูนวิธีคิดและมุมมองเรา ที่จะใช้ตัดสินใจในอนาคต aiเองถูกresearcher evaluateต่อ ว่าแบบนี้ใช้ได้ แบบนี้ไม่ได้ ก็เหมือนมนุษย์ที่ถูกกรอบของกฏหมายและnormของสังคมเองจำกัด ว่าทำแบบนี้ได้ ทำแบบนี้ไม่ได้ ห้ามพูดแบบนี้ ห้ามพูดแบบนั้น นานเข้าจนชิน จนเป็นส่วนหนึ่งของเราไปแล้ว เราไม่คิดตั้งคำถามด้วยซ้ำ ว่าทำไมต้องรู้สึกอาย ถ้าคนเห็นเราเปลือยกาย ทำไมเราต้องรังเกียจขี้ ทั้งที่หมามายังดมและเลียได้แบบไม่รู้สึกรังเกียจอะไร คือหลายอย่างมันฝังในหัวเราขั้นที่ลึกกว่าความเชื่อไปแล้ว จนในวันต่อวันที่ชีวิตนำพาเรามาจุดนี้ เราไม่ตั้งคำถามกับมันแล้วด้วยซ้ำ

มันเลยนำพามาถึงข้อสรุปส่วนตัวของผมที่ไม่ได้backupด้วยstudiesหรือtheoriesใดๆ(จริงผ่านหูผ่านตามาบ้าง แต่นึกแบบเจาะจงไม่ออกก็citeไม่ถูก)ว่าคนเราแท้จริงแล้วอาจจะไม่ได้มีfree willแต่แรกด้วยซ้ำ แต่เราแค่รู้สึกเหมือนว่าเรามีแค่นั้นเอง