วันนี้ขี้เกียจอ่านหนังสือสอบ
เลยนั่งหางานไปเจอของน่าสนใจเข้า
ผมไม่ลงรายละเอียดเยอะนะเอาคร่าวๆที่น่าสนใจ คือก็อบงานที่ทำ ตัดวิชาการออก มาลงโค้ด ss นั่นแหละ
ลูกซองธรรมชาติ
มันคือราพวก Pilobolous fungi ครับ ฝรั่งขนานนามว่า DUNG CANNON
เอาง่ายๆเป็นญาติๆกับราขนมปัง เป็นพวก Zygomycetes เหมือนกัน
แค่ดูใสๆสวยๆไม่เห็นมีไร แต่ไอ้นี่ยิงกระสุนก้อนสปอร์ของมันด้วยความเร็วยิ่งกว่าปืนหลายๆชนิดซะอีก
ราพวกนี้เป็น decomposer ในธรรมชาติหรือพวกผู้ย่อยสลายนั้นเอง เส้นใยของมันโตบนมูลสัตว์ ไอ้ก้อนดำๆนั้นคืออับสปอร์ติดอยู่บนหัว ซึ่งมีลักษณะพิเศษคือมันโคตรทนทาน
ในภาพไอ้นี่คือกระบอกปืนธรรมชาติ ก้านเป็นกระบอก สปอร์เป็นกระสุน
นี่แหละคือจุดน่าสนใจ
เส้นใยมันโตในมูลสัตว์ เช่นมูลวัว พอโตปุ๊ป มันก็สร้างกระบอกปืนขึ้นมา
ไอ้ปืนนี่จะสะสมแรงดัน ที่เห็นป่องๆนั่นแหละ มีเซ็นเซอร์หันกระบอกปืนไปหาแสง แล้วตู้ม ใช้แรงดันน้ำที่สะสมมายิงหัวกระสุนดำๆ ออกไป ตกตามต้นหญ้า แล้ววัวก็มากิน แต่กระสุนเทพไม่ถูกย่อยก็เลยออกมาตามมูลวัว งอกเป็นเส้นใยใหม่
ภาพมันดูกิ๊กก๊อกวะ
ว่าแล้วไม่เห็นภาพไปดูคลิป อยู่ที่ช่วง 4-5 นาที เทียบความเร่งกับปืน
ปืนใหญ่ธรรมชาติ
คราวนี้เป็นพืชพวก moss ครับ เป็น Sphagnum moss
มอสเป็นพืชชั้นต่ำมีหลายประเภท ถ้าแบ่งง่ายๆเราแบ่งตามรูปแบบของอับสปอร์ครับ
ไอ้ต้นเขียวๆจะมีก้านต้นใหม่งอกมาเป็นสีน้ำตาลๆ มีอับสปอร์เป็นกระเปาะ ซึ่งจะกระจายสปอร์ไปงอกเป็นต้นเขียวๆใหม่ต่อไป
และ Sphagnum ก็เป็นรูปแบบหนึ่งในการกระจายสปอร์
มาดูโครงสร้างกันก่อน อับสปอร์นี่คือกระบอกปืนใหญ่
มีเชื้อเพลิงคืออากาศข้างใน บรรจุกระสุนสปอร์เรียบร้อย แล้วปิดฝาแน่นๆ
เมื่อมันสร้างปืนใหญ่ขึ้นมา พออากาศแห้งปุ๊ปกระบอกปืนมันจะเสียน้ำ ค่อยๆหดตัว
ทำให้อากาศข้างในถูกบีบ เกิดแรงดัน จุดเชื้อเพลิงเรียบร้อย
จนถึงจุดๆนึงฝาปืนใหญ่เราทนไม่ไหว ก็ตู้ม ยิงสปอร์กระจาย
ในธรรมชาติเราจะได้ยินเสียงด้วย แป๊ะ ๆ
นึกถึงบีบขวดน้ำยิงฝาขวดที่เล่นกันตอนเด็กๆ
ดูภาพไม่สะใจ มาดูคลิป slow ดีกว่าเสียดายไม่มีเสียง
อ้างอิง
http://herbarium.usu.edu/fungi/funfacts/pilobfct.htm
http://kasiastepien.blogspot.com/
https://blogs.ubc.ca/biology321/?page_id=54
http://www.pomona.edu/news/2010/07/22-whitaker-mushroom-cloud.aspx
http://www.treesforlife.org.uk/forest/ecological/seed_dispersal.html