เห็นมู้ล่างถามๆกันเรื่องพระพุทธเจ้ากับองคุลีมาล

เลยนึกขึ้นได้ว่าเคยมีการพิสูจน์กันว่าพระพุทธเจ้ามีตัวตนอยู่จริงในหน้าประวัติศาสตร์หรือไม่



ในคลิปจากช่อง Farose ระบุว่าการมีตัวตนของพระพุทธเจ้าประกอบไปด้วย 4 อย่าง

1) การมีตัวตนอยู่จริงในแง่ของประวัติศาสตร์หรือวรรณกรรม
2) มีการค้นพบสถานที่จริงๆ
3) ช่วงเวลา (563-483 BC)
4) สภาพสังคม

การเกิดขึ้นของศาสนาพุทธถือว่าเป็นการตั้งคำถามถึงแง่ปฏิบัติของฮินดู (บางคนบอกว่าฮินดูคือศาสนา แต่คนที่ศึกษาลึกๆบอกฮินดูไม่ใช่ศาสนา สเกลมันใหญ่กว่านั้น)
https://gotomanager.com/content/112835/

หรืออย่างสภาพสังคมในยุคนั้นที่เป็นยุคเริ่มแรกของการก่อตั้งเมืองแบบเป็นทางการ (ยังเป็นสังคมแบบชนเผ่า)

https://www.silpa-mag.com/history/article_289

มีงานวิจัยชิ้นนึง (น่าจะจากญี่ปุ่น) ศึกษาเนื้อหาในพุทธประวัติร่วมกับข้อมูลการเกิดแผ่นดินไหวในรอบ 4000 ปี เพื่อพิสูจน์ว่า "คำว่าธรณีสูบ" มีอยู่จริงหรือไม่

ซึ่งคำตอบคือ "ไม่จริง" คำนี้อาจจะเป็นแค่คำเปรียบเปรยถึงการกระทำอะไรสักอย่าง (คาดว่าน่าจะเป็นการรุมกระทืบนั่นเอง)

edit : ว่ากันว่าการทะเลาะกันระหว่างสิทธัตถะและพระเทวทัต ทำให้ศาสนาพุทธเกิดทางแยกที่เรียกว่า "เถรวาท" และ "มหายาน" ครับ

ศาสนสถานในอินเดียที่เกิดขึ้นนี้ ที่้เป็นของศาสนาพุทธเกิดขึ้นได้ยังไงนี้ละ แต่ลักษณะศาสดาของทั้ง ศาสนาพุทธกับศาสนาเชนในอินเดีย ค่อนข้างจะคล้ายกันนี้ละ โดยเฉพาะใบหน้า กับ การนั่งสมาธิ หรือรวมทั้งการสอนในการหลุดพ้น ก็คล้ายกันมาก เป็นลูกชายเจ้าเมืองทั้งคู่ เลยได้ศักดิ์เป็นเจ้าชาย เพียงแต่ของศาสนาเชนสุดโต่งกว่าศาสนาพุทธเยอะ เพราะการหลุดพ้นคือการทรมานแล้วก็ตาย ซึ่งพระพุทธเจ้าเคยทำแล้วมันไม่เป็นประโยชน์ ซึ่งศาสนาพุทธจะไปในทางสายกลาง

ตอนสมัยม.ต้น เรียนพุทธศาสนาคิดว่าจริง แต่ไม่จริงขนาดนั้นหลายๆอย่างเว่อร์มาก แล้วก็ไปคริสต์อยู่พักนึง แล้วก็ไม่มีศาสนาอยู่พักใหญ่ๆเรียกว่าไปทางวิทยาศาสตร์...พอโตขึ้นเรื่อยๆ เข้าใจพุทธมากขึ้น เข้าใจพระธรรมมากขึ้น กลับมาเป็นพุทธเหมือนเดิมแบบที่ควรจะเป็น

โดยส่วนตัวแล้วผมไม่เชื่อว่าพุทธเจ้ามีจริง พุทธเจ้าน่าจะถูกคนในยุคหลังสร้างขึ้นมาเพื่อผลประโยชน์ในอะไรหลาย ๆ อย่าง ในยุคสมัยที่มีงานเขียนแล้ว

สมณะโคดมกับเทวทัตแตกกัน เป็นเหตุให้เกิด สังฆเภท ไม่ใช่นิกาย
พระเทวทัตตอนนั้นคือตั้งตนเป็นพระพุทธเจ้าเอาเลย ต่อมาพระสงฆ์ฝ่ายพระเทวทัตก็กลับมาเข้ากับสมณะโคดมทั้งหมด ส่วนพระเทวทัตมรณภาพไปก่อน

นิกายมีหลังจ่ากนั้น อย่างน้อยก็ 100 ปีหลังสังคายนาครั้งที่ 1 ถ้าอิงตามเถรวาท
แต่ถ้าตามประวัติศาสตร์มันมีวิวัฒนาการทางสังคมและปรัชญาทำให้แยกเป็นสองสาย โดยมหายานพัฒนามาจากอีกสายของอาจาริยวาท

มีศิลาจารึกของพระเจ้าอโศกเกิดขึ้นตั้งแต่ พศ 200 กว่า ๆ ละครับ เป็นหลักฐานการเผยแผ่ศาสนาที่พิสูจน์ทางโบราณคดีแล้วว่าเป็นของยุคนั้น ซึ่งเหมือนจะมีกล่าวถึง พระพุทธเจ้า ด้วยอย่างชัดเจน

ส่วนตัวสำหรับผมพระพุทธเจ้ามีจริงมั้ยไม่รู้ แต่ผมมองว่ามันเป็นเรื่องยากที่จะถูกสร้างขึ้นภายหลัง ถ้าจะถูกสร้างขึ้นจริงก็ต้องสร้างขึ้นตั้งแต่เริ่มกำเนิดพุทธศาสนาเลย ไม่งั้นมันยากที่จะจะเผยแผ่ศาสนาไปจนทั่วได้ แล้วจะมาสร้างตัวบุคคลตามมา

มันก็เชื่อได้ยากอยู่ดี พวกคนในตำนานมักจะมีชีวิตขึ้นมาได้จริง ๆ ก็เพราะพวกนักเขียนในชั้นหลัง ๆ นี่แหละ เอาอย่างที่ใกล้ตัวเราอย่างพระเจ้าอู่ทองคนไทยไม่น้อยก็เชื่อว่ามีตัวตนจริง

พวกตัวละครเอกในหลาย ๆ ศาสนาส่วนใหญ่มักจะมีอัตชีวประวัติแบบละเอียดยิบแบบเอาไปทำเป็นซีรีย์ได้เลยเพราะมีบทพูดให้พร้อม การที่ประวัติมันต้องมีที่มาที่ไปอย่างละเอียดขนาดนี้ก็แสดงว่าคนเขียนต้องการให้ความสำคัญกับตัวละครเอกในเรื่องเพราะถ้าประวัติตัวเอกครุมเครือเนื้อเรื่องมันก็จะไม่น่าเชื่อถือ

ส่วนเรื่องการเผยแผ่ศาสนาจริง ๆ มันไม่ได้ยากเย็นอะไรมันมีแพทเทิร์นอยู่ไม่กี่อย่างคือใช้สงครามกับใช้ชนชั้นปกครอง อย่างคริสต์ก็ขึ้นมาเป็นกระแสหลักในโรมันได้ก็เพราะชนชั้นปกครองเขาหยิบไปใช้ประโยชน์ อิสลามนี่ก็ชัดเจนดาบแห่งอิสลามไปถึงไหนที่นั่นต้องยอมสยบ

พุทธมาเจริญงอกงามในเอเชียตะวันออกได้ก็เพราะชนชั้นปกครองเขาซื้อแนวคิด อย่างในจีนสมัยถังเจ้าเก่านับถือขงจื้อ เต๋า พอบูเช็คเทียนที่เป็นผู้หญิงขึ้นมามีอำนาจศาสนาเดิมมันห้ามเจ๊แกก็สนับสนุนให้้พุทธขึ้นมาเป็นศาสนาหลักเพราะพุทธไม่ได้ห้ามผู้หญิงมีอำนาจ หรือเอาแบบใกล้ ๆ ตัวเราแบบอาณาจักรพระนคร กษัตริย์คนเก่าบางคนเป็นศาสนาพราหมณ์พอคนใหม่ที่แย่งชิงอำนาจขึ้นมาได้ก็จะเปลียนนิกายหรือไม่ก็เป็นพุทธไปเลย

ในความเป็นจริงศาสนากับการเมืองมันไปด้วยกันมันไม่ใช่อะไรที่บริสุทธิ์แบบศาสนาในเชิงคอนเซ็ป

พระพุทธเจ้ามีจริงหรือไม่
ผมไม่ได้ใส่ใจเลย

แต่สิ่งที่จริงคือคำสอน

มีสถูปที่บรรจุอัฐิด้วยครับ พบในอินเดีย มีจารึกระบุชัด สร้างในสมัยพระเจ้าอโศกมหาราช แต่พิสูจน์ได้ยากว่าใช่ของจริงหรือไม่เพราะมีบันทึกว่า พระเจ้าอโศกมหาราชไปรวบรวมอัฐิพระพุทธเจ้าจากแคว้นต่าง ๆ เข้าด้วยกัน แล้วแจกจ่ายทั่วจักรวรรดิ แต่ลักษณะค่อนข้างต่างจากพระธาตุ พระเขี้ยวแก้วที่พบในประเทศที่มีพุทธศาสนิกชน

ถ้าไม่ใช่ศาสนาซิกข์ (มีรูปคุรุทั้ง 10 ครบ) และศาสนาบาไฮ (มีรูปถ่ายตัวจริง) ศาสนาสำคัญเกือบทั้งหมดในโลก ไม่มีรูปภาพศาสดาที่แท้จริงครับ แต่พิสูจน์จริงหรือไม่เป็นหน้าที่นักศาสนาและนักประวัติศาสตร์จะค้นหาเอา

อย่างศาสนาคริสต์ก็จะมีพิสูจน์เกี่ยวกับพระเยซูเรื่อย ๆ ตราบเท่าที่ศาสนจักรไม่ห้าม

คุณหลงประเด็นไปไกลละ ผมแค่มาตอบเรื่องที่คุณคิดว่ามาแต่งเรื่องการมีตัวตนในช่วงหลัง ๆ แล้ว ผมแค่จะบอกว่าหลักฐานการพูดถึงพระพุทธเจ้ามันมีมาตั้งแต่ 2000 กว่าปีก่อนแล้ว แปลว่าตัวตนนั้นถูกสร้างขึ้นแต่แต่ตอนนั้น ไม่ได้พึ่งมาสร้างในภายหลังไกล ๆ

คือมีคนพูดถึงพระพุทธเจ้ามาตั้งแต่ต้น ๆ สมัยที่ศาสนาถือกำเนิดแล้วน่ะ ส่วนมีจริงมั้ยหรือไม่จริงผมก็บอกอยุ่ว่าไม่รู้หรอก

ก็จริงตามนั้น มันพิสูจน์กันยากเหลือเกินเพราะสมัยพุทธกาลมันเก่าแก่มาก หลักฐานที่พอจะหาได้ก็มาจากสมัยอโศกหลังจากพุทธเจ้า?กลับดาวสองร้อยกว่าปี สมัยอเล็กซานเดอร์มหาราชอันนี้สามร้อยกว่าปี นี่ยังไม่นับรวมเรื่องจุดเริ่มต้นของศาสนาว่าวันเวลามีความคลาดเคลื่อนมากน้อยแค่ไหนด้วย

หลักฐานการบันทึกมันเริ่มจากยุคอโศกอะครับ แต่หลาย ๆ หลักฐานมันก็บอกไปในทางว่าในยุคสมัยพระเจ้าอโศกเกิดมา ก็มีพุทธศาสนา มีระบบ ระเบียบสงฆ์อะไรเคร่งครัด แข็งแรงอยู่ในสังคมก่อนแล้ว ซึ่งจะให้มาสร้างสิ่งที่พัฒนาการมา 200 กว่าปีใหม่ทั้งหมดในเวลาไม่กี่ปีคงยากเกินไป ตัวพระเจ้าอโศกเองก็เปลี่ยนมานับถือพุทธทีหลังด้วยมั้งนะ แล้วถึงได้มีการบันทึก ซึ่งช่วงเวลา 200 ปีนิด ๆ ผมว่าก็ไม่มากเกินไปที่จะเชื่อก็มีพุทธศาสนาอยู่ก่อนแล้วในช่วงเวลานั้นจริง ๆ

ส่วนเรื่องชีวประวัติ อภินิหาร บลา ๆ ในพระไตรปิฎกผมไม่อินเหมือนกัน มันเขียนมาทีหลังสุด ๆ ผมชอบเรื่องราวไปในทางคุณต่อมากกว่า เรื่องราวข้อมูลจากคนที่เรียนประวัติศาสตร์พุทธจริง ๆ ฟังแล้วมันก็คิดภาพตามได้

ถ้าจะแต่งขึ้นมาใหม่แล้วพวกคำสอนล่ะครับ มันมีอยู่แล้วหรอ ถ้าไม่มีตัวตนมาก่อนแล้วตั้งใจแต่งขึ้นเพื่อให้คำสอนนั้นมันดูมีสตอรี่มากขึ้นยังงั้นหรอ ถ้าเป็นอย่างนั้นแล้วใครล่ะเป็นคนสอนคำสอนนั้นล่ะ

ก่อนพระพุทธเจ้าปรินิพพาน การสังคายนาคำสอนก็ท่องเอา แล้วให้สาวกตรวจดูว่าถูกต้องตามคำจริงมั้ย ถ้าไม่ถูกก็ท่องก็แก้ใหม่ แต่พอทำไปซักพักคิดว่ายังไงหมู่สงฆ์ก็จะลืมแน่นอนเลยเปลี่ยนเป็นบันทึกในใบไม้แทน เลยมีหลักฐานที่เป็นพระไตรปิฎกในทุกวันนี้

พอเป็นแบบจดบันทึกก็ทำให้เผยแผ่ได้ง่ายขึ้นในช่วงที่พระพุทธเจ้าไม่อยู่แล้ว แต่หลังจากนั้นก็อาจจะมีใครมาแต่งเสริมเติมสีไปบ้างตามวัฒนธรรมของโซนนั้นๆ ประวัติท่านมันเลยออกมามีดีเทลเยอะ แต่ด้วยคำสอนของท่านคงหาคนทั่วไปที่คิดและสามารถตอบคำถามต่างๆได้หมดคงไม่มีใครทำได้

ผมว่าในสมัยสองสามพันปีก่อนนั้น การจะมาสร้างตัวต้นหรือเมคอะไรแบบนี้ขึ้นมามันน่าจะทำได้ยากกว่า การที่ปั้นตัวเองขึ้นมานะ

แล้วในสังคมที่ยังเป็นขั้นปฐมภูมิการที่จะมีคนพยายามตั้งตัวขึ้นมาสร้างตัวเองขึ้นมาให้เป็นผู้นำคนอื่นทางความคิดทางสติปัญญาหรือทางใดๆมันน่าจะเป็ฯเรื่องปกติมากๆ
ส่วนใครจะเก่งจริงความคิดก้าวหน้ากว่าคนอื่นจริง หรืออย่างที่คุณว่าคือถูกผู้มีอำนาจหยิบยกขึ้นมา อันนั้นเป็นเรื่องของดวงสุดแท้แต่

ส่วนตัว เชื่อว่าท่านก็คือนักปราชคนนึง ที่ค้นพบสัจธรรม ส่วนเรื่องอิทธิฤทธิ์ ปาฏิหารคือเรื่องที่ลูกศิษย์ fc แต่งเติมเพื่อหาคนเข้าศาสนามากกว่า