พอดีเห็นเมื่อเช้ามีสมาชิกตั้งกระทู้ในบอร์ดบอลนอก ว่า Jurgen Klopp มีโอกาสที่จะได้รับยศ Sir มั้ย
ผมว่าเป็นหัวข้อที่น่าสนใจดี เพราะวงการฟุตบอลอังกฤษ popular ที่สุดในไทยแล้ว และบ่อยครั้งเราก็อาจจะเคยเห็นเหล่าคนดังนักแสดง celebrity รวมถึงบุคคลทางกีฬา ที่ใช้ยศว่า Sir นำหน้า แถมเรายังชอบไปแซว Sir Gareth Southgate ว่าเมื่อไหร่จะได้เป็น
เลยเป็นแรงบันดาลใจในการตั้งกระทู้นี้ขึ้นมาแชร์ความรู้คร่าวๆแบบไม่ลงดีเทลเยอะกับทุกๆท่านฮะ
อาจจะยาวนิดนึงถ้าใครขี้เกียจอ่านแนะนำว่าให้เลื่อนลงไปข้างล่างสุด อ่านสรุปได้เลยครับ
เครื่องราชฯของอังกฤษมีอะไรบ้าง?
จริงๆเครื่องราชฯของอังกฤษมีเยอะแยะหลากหลายเลยครับ ยังไม่รวมพวกยศต่างๆของเชื้อพระวงศ์ ในพระวงศาคณาญาติทั้งในและนอกอังกฤษอีก ซึ่งตรงนั้นผมขออนุญาตไม่พูดถึง แต่จะขอพูดถึงแค่เรื่อง Order of the British Empire นะครับ ซึ่งเป็นเครื่องราชฯที่คนทั่วไปจะเริ่ม relate และเข้าถึงได้หน่อย เพราะสามารถมอบให้แก่คนธรรมดาสามัญชนทั่วไปได้ที่มีผลงาน
โดยจะมี 5 ลำดับเรียงตามความสูงศักดิ์ตามนี้ครับ
1) Knight Grand Cross or Dame Grand Cross of the Most Excellent Order of the British Empire (GBE)
ถ้าเป็นผู้ชายจะเป็น Knight และใช้คำนำหน้าว่า Sir ถ้าเป็นผู้หญิงจะเป็น Dame และใช้คำนำหน้าว่า Dame ครับ ซึ่งเครื่องราชฯอันนี้เป็นอันที่ได้เกียรติยศสูงสุดครับและได้ยากมากๆ ตั้งแต่ศตวรรษที่ 21 เป็นต้นมามีคนได้เครื่องราชฯประเภทนี้แค่ 20 คนเท่านั้น ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นผู้ที่มีคุณูปการกับ British Empire อย่างมาก เช่น เป็นนักการทหาร เป็นตุลาการ นักวิทยาศาตร์ นักธุรกิจ ฯลฯ ส่วนใหญ่คนที่ได้คือคนทั่วไปแทบจะไม่รู้จักเลย
2) Knight Commander or Dame Commander of the Most Excellent Order of the British Empire (KBE or DBE)
เช่นกันคือ ถ้าเป็นผู้ชายจะเป็น Knight และใช้คำนำหน้าว่า Sir ถ้าเป็นผู้หญิงจะเป็น Dame และใช้คำนำหน้าว่า Dame ครับ เป็นยศที่รองลงมาแต่ก็ได้เกียรติยศสูงสุดเช่นกัน ยังได้ความเป็น Knighthood อยู่ โดยเครื่องราชฯประเภทนี้จะเป็นอันที่มอบให้กับชาวต่างชาติเยอะหน่อย
คนดังคุ้นหน้าคุ้นตาที่ได้เครื่องราชฯนี้
ภาพยนต์/การแสดง: Steven Spielberg, Kevin Spacey (แต่รายนี้ไม่รู้ว่าโดนปลดยศรึยัง)
วงการฟุตบอล: Pele
3) Commander of the Most Excellent Order of the British Empire (CBE)
CBE เป็นลำดับต่ำลงมา แต่สูงสุดในบรรดา CBE, OBE, MBE แต่ตั้งแต่ CBE ลงมาจะถือว่าไม่ได้ Knighthood แล้ว โดยจะมอบให้กับผู้ที่มีคุณูปการหรือผลงาน ใหญ่ๆดังๆ
คนดังคุ้นหน้าคุ้นตาที่ได้เครื่องราชฯนี้
นักเขียน: JRR Tolkien (คนเขียน The Lord of the Rings)
นักวิทยาศาสตร์: Stephen Hawking
ภาพยนต์/การแสดง: Benedict Cumberbatch, Kate Winslet, Anthony Hopkins, Elton John etc.
วงการฟุตบอล: Alex Ferguson, Bobby Charlton, Roy Hodgson, Alan Shearer etc.
4) Officer of the Most Excellent Order of the British Empire (OBE)
เกียรติยศถัดลงมาจาก CBE
คนดังคุ้นหน้าคุ้นตาที่ได้เครื่องราชฯนี้
นักเขียน: JK Rowling (คนเขียน Harry Potter)
ภาพยนต์/การแสดง: Eddie Redmayne, Keira Knightley, Ewan McGregor, James Corden etc.
วงการฟุตบอล: David Beckham, Ryan Giggs, Frank Lampard, Arsene Wenger, Gareth Southgate etc.
5) Member of the Most Excellent Order of the British Empire (MBE)
เกียรติยศเป็นลำดับสุดท้าย
คนดังคุ้นหน้าคุ้นตาที่ได้เครื่องราชฯนี้
ภาพยนต์/การแสดง/นักร้อง: Adele, The Beatles ทั้งวง, Ed Sheeran
วงการฟุตบอล: Marcus Rashford, Harry Kane, Steven Gerrard, Raheem Sterling, Ian Wright, Kenny Dalglish etc.
แล้วใครบ้างที่มีสิทธิใช้คำนำหน้าว่า Sir?
ผู้ที่ได้เครื่องราชฯที่มีลำดับเป็น Knighthood ขึ้นไปจะสามารถใช้คำนำหน้าว่า Sir ได้ พูดง่ายๆคือ ต้องเป็น 2 ลำดับชั้นแรกเท่านั้น คือ GBE กับ KBE โดยที่คำนำหน้าชื่อจะติดมากับเครื่องราชฯที่ได้รับโดยอัตโนมัติเลย
แต่หลายคนอาจสงสัยว่าแล้วทำไม Sir Alex Ferguson, Sir Bobby Charlton, Sir Kenny Dalglish หรือแม้แต่ Sir Elton John etc. ได้เครื่องราชฯแค่ลำดับ CBE หรือ OBE เท่านั้น แต่ทำไมถึงใช้คำนำหน้าว่า Sir ได้?
เพราะว่าคนที่จะได้ Knighthood ไม่จำเป็นต้องได้เครื่องราชฯ GBE หรือ KBE มาก่อนเสมอไป อย่างที่บอกว่า 2 ยศนี้จะได้คำนำหน้ามาอัตโนมัติเลย แต่การที่จะได้เป็น Knight สามารถได้มาจากวิธีอื่นอีก เช่น Knight Bachelor หรือ การที่ Queen เห็นคุณูปการและมอบ Knighthood ให้เลย หมายความว่าอาจมีคนที่สามารถใช้คำนำหน้าว่า Sir (ถ้าเป็นผู้หญิงจะใช้คำว่า Lady) ได้โดยที่ไม่ได้มีเครื่องราชฯ GBE หรือ KBE มาก่อน เช่น 3-4 คนที่กล่าวมาข้างต้น
แล้วชาวต่างชาติมีสิทธิได้ยศ Sir รึเปล่า?
เครื่องราชฯทั้ง 5 ประเภทนี้สามารถมอบให้กับชาวต่างชาติได้ครับ มีชาวต่างชาติเยอะมากที่ได้รับเครื่องราชฯของอังกฤษ แต่ชาวต่างชาติที่ได้รับ โดยเฉพาะที่เป็น GBE และ KBE (ที่เป็น Knighthood) จะสามารถใช้คำนำหน้าว่า Sir ได้มั้ยเป็นอีกเรื่องนึง
ต้องแยกออกเป็น 2 กรณีครับ ระหว่างชาวต่างชาติที่เป็นคนของประเทศในเครือจักรภพ (Common Wealth) กับชาวต่างชาติที่เป็นคนของประเทศอื่น
ถ้าเป็นคนของประเทศใน Common Wealth เช่น Canada, Australia, New Zealand, Jamaica, Papua New Guinea etc. (America ไม่ได้อยู่ใน Common Wealth นะครับ) จะสามารถใช้คำนำหน้าว่า Sir ได้ครับ
แต่ถ้าเป็นคนจากประเทศอื่น ต่อให้ได้เครื่องราชฯของอังกฤษที่เป็น GBE หรือ KBE ก็ไม่สามารถใช้คำนำหน้าว่า Sir ได้ครับ แต่ยังสามารถใส่ (GBE) หรือ (KBE) ต่อท้ายชื่อได้ครับ
เช่นเดียวกัน คนที่เป็นคนอังกฤษเอง ถึงจะได้เครื่องราชฯที่ยังไม่ถึงชั้น GBE หรือ KBE กล่าวคือยังใช้คำว่า Sir ไม่ได้ แต่ก็สามารถใส่ (CBE, OBE, MBE) ต่อท้ายชื่อได้ เช่น Marcus Rashford ดูชื่อใน IG ก็มีเขียนว่า MBE ต่อท้าย (แต่อันนี้ผมไม่ค่อยเห็นคนอื่นโดยเฉพาะนักบอลที่ได้เครื่องราชฯใส่กันนะ สงสัยจะภูมิใจมาก 5555)
รู้หรือไม่ว่ามีคนไทยที่ได้รับเครื่องราชฯของอังกฤษ ชั้น KBE อยู่ 2 คน?
คนแรกคือ คุณอานันท์ ปันยารชุน (อดีตนายกรัฐมนตรีของไทย) ได้ตั้งแต่ปี 1996 อันนี้ผมไม่แน่ใจเหมือนกันว่าแกได้เนื่องจากผลงานไหน แต่แกได้ในหมวดของ Civil
คนที่สองคือ อาจารย์วิทิต มันตาภรณ์ (อาจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย) ได้ตอนปี 2018 แกเป็นนักกฎหมายสิทธิมนุษยชนที่โลดแล่นอยู่ใน UN มานาน ช่วยผลักดันเรื่องสิทธิมนุษยชนมามากมาย โดยเฉพาะในกรณีของประเทศซีเรีย และ เกาหลีเหนือ และแกเป็นอาจารย์พิเศษที่มหาวิทยาลัยในต่างประเทศอยู่หลายที่ด้วย
ถ้ามองอีกมุมนึงคือ ถ้าทั้ง 2 ท่านนี้ถือสัญชาติอังกฤษหรือประเทศในเครือจักรภพ ทั้ง 2 ท่านนี้จะเป็น Sir ไปแล้ว
อยากเป็นท่าน Sir บ้างทำไงดี?
หลายคนอาจจะสงสัยว่าถ้าอยากได้เครื่องราชฯอังกฤษบ้างต้องทำยังไงดี? หรืออาจจะสงสัยว่ามันมีวิธีการคัดเลือกยังไง เพราะเมื่อลองดูแล้วจะเห็นว่ามันก็แปลกๆอยู่ว่าทำไม Pele ถึงเป็นถึง KBE ในขณะที่คน UK แท้ๆอย่าง Sir Alex ถึงเป็น CBE ที่มีศักดิ์ต่ำกว่าอีก
นั่นก็เพราะว่ากระบวนการในการคัดเลือกมาจากการเสนอชื่อครับ ใครจะเสนอชื่อก็ได้ ตามลิ้งค์นี้
https://www.gov.uk/honours/types-of-honours-and-awards (ใครสนใจอยากเป็น Sir ลองเปลี่ยนสัญชาติแล้วเสนอชื่อตัวเองดูก็ได้นะครับ) หลังจากนั้นก็จะเข้าสู่กระบวนการพิจารณา candidate ของคณะกรรมการต่อไป
หมายความว่า หลายๆคนอาจถูกเสนอชื่อเมื่อนานมาแล้ว ได้รับเครื่องราชฯนานมาแล้ว พอใจอยู่ตรงนั้นแล้วไม่ได้ต้องการให้มีการเสนออะไรมากมายเพิ่มเติมอีก บุคคลสำคัญหลายๆคนก็เลยอาจจะไม่ได้มีเครื่องราชฯชั้นสูงสุดก็เป็นได้
เพิ่มเติมอีกนิดนะครับ คนที่ได้รับเครื่องราชฯเองก็ได้รับจากผลงานที่ต่างกันออกไป อย่างนักฟุตบอลเองบางคนก็ได้จากผลงานด้านฟุตบอล เช่น Frank Lampard, Steven Gerrard แต่บางคนก็อาจจะได้จากผลงานด้านอื่น เช่น Raheem Sterling ได้จากการรณรงค์เรื่องความเท่าเทียมทางสีผิวในกีฬา, Marcus Rashford ได้จาก การช่วยเหลือเด็กยากไร้ฯในช่วง Covid 19 หรืออย่าง Harry Kane ที่ได้จาก คุณประโยชน์ที่มีต่อสมาคมฟุตบอลอังกฤษ เป็นต้น
สรุป
- เครื่องราชฯของอังกฤษมี 5 ประเภท คือ GBE, KBE, CBE, OBE และ MBE
- เฉพาะคนที่ได้ GBE กับ KBE เท่านั้นที่จะใช้คำนำหน้าว่า Sir ได้ เว้นแต่ได้รับการแต่งตั้ง Knighthood ด้วยวิธีอื่น
- คนต่างชาติสามารถได้เครื่องราชฯของอังกฤษได้ แต่จะใช้คำนำหน้าว่า Sir ไม่ได้ เพราะฉะนั้น Jurgen Klopp อาจได้รับตำแหน่งใดใน 1 ใน 5 นี้ก็ได้ แต่ไม่สามารถเป็น Sir Jurgen Klopp ได้
- Gareth Southgate แค่ลำพังตอนนี้ก็เป็น OBE อยู่แล้ว เพราะฉะนั้นถ้าพาอังกฤษได้ถ้วยใหญ่สักถ้วย ไม่ต้องบอลโลกก็ได้ ผมว่ายังไงตำแหน่ง Sir ก็นอนมา ไม่ว่าจะมาจากได้เครื่องราชฯเป็น KBE หรือได้รับการแต่งตั้งเป็น Knight จาก Queen เอง แต่ดูจากประวัติศาสตร์ที่ผ่านๆมา น่าจะได้จากอย่างหลัง
Credit : รวบรวมและเรียบเรียงเอง หากผิดพลาดประการใดขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วยครับ